Gerelateerde Teksten
HOOFDSTUK I
Wij moeten weer onze verbeelding te hulp roepen en ons een denkbeeldig experiment voorstellen. Het deeltje beweegt onder invloed van uitwendige krachten langs de lijn van links naar rechts. Veronderstel nu, dat op een gegeven tijd en op de plaats waar de stip is aangebracht al deze krachten plotseling ophouden te werken. Dan moet volgens de wet van de traagheid de beweging plotseling eenparig worden. In de praktijk kunnen wij, dit spreekt vanzelf, een voorwerp nooit aan alle uitwendige invloeden onttrekken. Wij kunnen slechts vermoeden "wat zou gebeuren als …?" en de juistheid van onze hypothese kunnen wij slechts toetsen aan de gevolgtrekkingen, die eruit te trekken zijn en aan haar bevestiging door het experiment.
De vector in de eerste schets hiernaast geeft de richting van de eenparige beweging aan, die naar wij denken het deeltje zal volgen als alle uitwendige krachten ophouden te werken. Het is de richting van de z. g. raaklijn. Als wij door een microscoop naar een bewegend deeltje kijken, zien wij slechts een zo klein deel van de curve, dat het zich als een rechte lijn voordoet. De raaklijn is de verlengde van dit zeer kleine rechte lijntje. De getekende vector stelt dus de snelheid op een gegeven tijd voor. De snelheidsvector ligt op de raaklijn. De lengte ervan stelt de grootte van de snelheid voor, zoals een snelheidsmeter de snelheid van een auto aangeeft.
Ons denkbeeldige experiment, waarbij de beweging wordt verstoord, teneinde de snelheid te vinden, moet echter niet al te ernstig worden opgevat. Het dient slechts om te verduidelijken wat wij onder de snelheidsvector verstaan en stelt ons in staat op iedere gegeven tijd en op iedere gegeven plaats de snelheid te bepalen. In de tweede tekening hiernaast zijn de snelheidsvectoren voor verschillende plaatsen van een deeltje dat zich langs een kromme lijn beweegt aangegeven. In dit geval verandert gedurende de beweging niet alleen de richting, maar ook de grootte van de snelheid, zoals de lengte van de vectoren dit duidelijk aangeeft.