HOOFDSTUK II

In de oude theorieën van de elektrische fluïda en in de corpusculaire en de golftheorie van het licht zijn wij getuige geweest van verdere pogingen om de mechanische zienswijze toe te passen. Maar in het gebied van de elektrische en optische verschijnselen stuiten wij hierbij op ernstige moeilijkheden.

Een bewegende lading werkt in op een magneetnaald. Maar de kracht is hier niet slechts afhankelijk van de afstand, maar ook van de snelheid van de lading. De kracht is geen aantrekkende noch afstotende kracht, maar is loodrecht gericht op de verbindingslijn tussen magneetnaald en lading.

In de optica besloten wij ten gunste van de golftheorie en tegen de corpusculaire theorie te beslissen. Een golf die zich voortplantte in een middenstof bestaande uit deeltjes tussen welke mechanische krachten werken, is zeer zeker een mechanisch begrip. Maar door welke middenstof plant het licht zich voort, en wat zijn haar mechanische eigenschappen? Voor er op deze vragen een antwoord is gegeven, is er geen hoop op een terugbrengen van optische verschijnselen tot mechanische.

Maar de moeilijkheden ter oplossing van dit probleem zijn zo groot, dat wij het opgegeven hebben en daarmee de mechanische zienswijze zelf hebben moeten opgeven.